Beatriz Rodrigues "The soul of the houses" [2014, SEP]

Body: 
Click on any image to view gallery

After many incursions through the ruins, it was like I was, for the first time, discovering the soul of the house, living on the remains of the house-home-of-affection; a sensory rapture, a vertigo of the void (full of meaning) of many destructions, impregnated there, in the matter of what's left ...

The soul of the houses is a cartography of steps, pictures and a few words: A visual narrative of the displacements in the interior of the a demolition store in the city of Pelotas (Rio Grande do Sul, Brazil) that has been active for more than 30 years.

The history of the demolition store blends with the history of the city. At least in part. Perhaps a forgotten part, buried, that turned into rubble, remains, and some materials being worthy of "value". What we found there is a lot of discarded memories. But perhaps it would be more interesting to see them as memories printed in matter... Memories in wait for a new life: The soul of the houses.

Today a house demolition takes place on average every two months. In the "golden age" seven or eight houses were demolished every two months: During that time I chose the demolition of an old house that only had tiny fragments. A house that must have been 80, 90 years old: The owner lived there in Porto Alegre, and called me to finish off. I returned it clean.

As mentioned in the Poetics of Space by Bachelard: "The word habit is too worn a word to express this passionate liaison of our bodies, which do not forget, with an unforgettable house." But, when the house no longer materially exists, what expresses the deepest values of home among the memories of this place? Would the house only be a sum of bricks, cracked walls and the geometric rule that imposes limits? Protective spaces, homes, places of the early dreams and the most intimate memories, never cease to exist. What remains of the house, which is kept, which still has economic value, are the remains of intimacy: from the tiles covered by constant humidity to scraps of wood cabinets that dust over time. These spaces that used to be experienced, and are now broken, inhabit a large shed, these are the remains of the topography of the innermost being, forming an image as accurate as possible of the house-that-were.

{·}

El alma de las casas

Después de muchas incursiones en las ruinas, era como si yo estuviera, por primera vez, encontrando el alma de las casas, viviendo en los objetos remanentes de la casa-vivienda-del-afecto; un rapto sensorial, el vértigo del vacío (lleno de significado) de muchas destrucciones, impregnado, allí, en la materia de lo que queda...

El alma de las casas es una cartografía de pasos, fotos y unas pocas palabras: Una narrativa visual de los desplazamientos en el interior de una tienda de demolición en la ciudad de Pelotas (Rio Grande do Sul, Brasil) que ha estado en activo más de 30 años.

La historia de la demolición se confunde con la historia de la ciudad. Al menos en parte. Tal vez una parte olvidada, enterrada, que se volvió escombros, restos, y algunos materiales que son dignos de "valor". Lo que encontramos allá son un montón de recuerdos desechados. Pero quizás lo más interesante sea verlos como recuerdos impresos en la materia... Los recuerdos están a la espera de nueva vida: El alma de las casas.

Hoy en día la demolición de una casa se lleva a cabo cada dos meses de media. En la "edad de oro", se demolían siete u ocho casas cada dos meses: En estos días elegí la demolición de una casa antigua que sólo tenía pequeños fragmentos. Una casa de unos 80, 90 años. La propietaria vive allá en Porto Alegre, y me llamó para terminarla. Yo entrego todo limpio.

Como ya se dijo en la poética del espacio de Bachelard: "La palabra hábito está demasiado gastada para expresar esta relación de amor entre nuestro cuerpo que no se olvida y la casa inolvidable". Pero cuando la casa ya no existe materialmente ¿ qué es lo que expresa los valores profundos del hogar entre los recuerdos de este lugar? ¿Sería la casa únicamente un montón de ladrillos, paredes rotas y una regla geométirca la que  impone los límites? Los espacios de protección, las casas, los lugares de los primeros sueños y de los recuerdos más íntimos, nunca dejan de existir. Lo que queda de la casa, lo que se mantiene, lo que aun tiene valor económico, son los restos de la intimidad: desde los azulejos cubiertos por la humedad constante hasta la chatarra de gabinetes de madera que se cubren de polvo con el tiempo. Estos espacios que solían ser experimentados, y que ahora están rotos, habitan un gran trastero, son los restos de esta topografía del ser íntimo, formando una imagen lo más  cercana posible a la de la casa-que-era.

{·}

A alma das casas

Após tantas incursões pelas ruínas, era como se estivesse, pela primeira vez, encontrando a alma das casas, morando nos objetos remanescentes da casa-morada-do-afeto; um arrebatamento sensorial, a vertigem do vazio (pleno de sentido) de tantas destruições, impregnadas, ali, na matéria do que restou...

A alma das casas é uma cartografia de passos, imagens e algumas palavras: Uma narrativa visual de deslocamentos no interior do barracão de vendas de uma demolidora em atuação na cidade de Pelotas (Rio Grande do Sul, Brasil) há mais de 30 anos.

A história da demolidora deve se confundir com a história da cidade. Pelo menos em parte. Talvez uma parte esquecida, enterrada, que se tornou escombros, resto, e alguns materiais sendo dignos de "valor". O que encontramos por lá é um monte de lembranças descartadas. Mas talvez o mais interessante seja vê-las como lembranças impressas na matéria... As lembranças estão à espera de nova vida: a alma das casas.

Hoje em dia o serviço de demolição se ocupa de uma casa a cada dois meses em média. Na "idade do ouro", foram demolidas sete ou oito casas a cada dois meses: Estes dias escolhi o serviço de uma casa antiga que só tinha pequenos ambientes. Uma casa de uns 80, 90 anos. A senhora vive lá em Porto Alegre, e me chamou para finalizar. Eu entrego tudo limpo.

Já dizia Bachelard em A poética do espaço: “A palavra hábito está demasiado desgastada para exprimir essa ligação apaixonada entre o nosso corpo que não esquece e a casa inolvidável”. E para quando a casa não mais existe materialmente, o que seria das lembranças deste local que exprime os mais profundos valores de abrigo? Seria a casa apenas um amontado de tijolos, paredes desfeitas e uma regra geometrizada, a impor limites? Os espaços de proteção, as casas, lugares dos sonhos primeiros e das lembranças mais recônditas, nunca deixam de existir. Aquilo que resta da casa, aquilo que permanece, enquanto dotado de um valor econômico, passível de circulação, são os restos de intimidades: desde os azulejos cobertos pelo mofo da constante umidade, até sobras de madeira de armários empoeirados pelo tempo. Estes espaços outrora vivenciados, agora desfeitos, habitando um grande galpão, são os restos desta topografia do ser íntimo, formadoras de uma possível imagem da casa-que-foi.

{·}

Η ψυχή των σπιτιών

Μετά από πολλές επιδρομές στα ερείπια, ήταν σαν, για πρώτη φορά, να έβρισκα την ψυχή των σπιτιών, ζωντανή στα απομεινάρια του σπιτιού, της συναισθηματικής κατοικίας· μία αισθητήρια ρωγμή, ο ίλιγγος του κενού (γεμάτου νοήματος) που δημιούργησαν πολλές καταστροφές, γονιμοποιημένου, εκεί, στην ύλη του απομείναντος...

Η ψυχή των σπιτιών είναι μια χαρτογράφηση βημάτων, εικόνων και λίγων λέξεων: μια εικαστική αφήγηση των μετακινήσεων στο εσωτερικό ενός καταστήματος με υλικά κατεδάφισης στην πόλη Pelotas (Rio Grande do Sul, Βραζιλία) που λειτουργεί πάνω από 30 χρόνια.

Η ιστορία του καταστήματος ενώνεται με την ιστορία της πόλης. Τουλάχιστον εν μέρει. Ένα κομμάτι ξεχασμένο, θαμμένο, που έχει μετατραπεί σε μπάζα, ερείπια, και μερικά υλικά «αξίας». Αυτό που βρήκαμε ήταν πολλές πεταμένες αναμνήσεις. Αλλά ίσως να ήταν πιο ενδιαφέρον να τις δούμε ως αναμνήσεις τυπωμένες σε ύλη... Αναμνήσεις που περιμένουν μια νέα ζωή: Η ψυχή των σπιτιών.

Σήμερα στην πόλη γίνεται μια κατεδάφιση κάθε δυο μήνες. Στην «χρυσή εποχή» έξι ή οκτώ σπίτια κατεδαφίζονταν κάθε δυο μήνες: Την εποχή εκείνη επέλεξα την κατεδάφιση ενός παλιού σπιτιού όπου είχαν μείνει μόνο μπάζα. Ένα σπίτι 80, 90 ετών. Η ιδιοκτήτρια έμενε στο Porto Alegre και με κάλεσε να αδειάσω το χώρο. Της το παρέδωσα καθαρό.

Όπως αναφέρει ο Bachelard στην ποιητική του χώρου: «Η λέξη κατοικία είναι μια πολύ τετριμμένη λέξη για να εκφράσει αυτή την παθιασμένη συσχέτιση των σωμάτων μας, που δεν ξεχνάνε, με ένα αλησμόνητο σπίτι». Όμως, όταν το σπίτι έχει χάσει την υλική του υπόσταση, ποιά από όλες τις αναμνήσεις του χώρου εκφράζει τις πιο βαθιές αξίες της οικίας; Είναι το σπίτι μόνο ένα συνονθύλευμα τούβλων, ραγισμένων τοίχων και του γεωμετρικού κανόνα που επιβάλλει τα όρια; Οι προστατευμένοι χώροι, κατοικίες, οι τόποι των πρώτων ονείρων και απόκρυφων αναμνήσεων, ποτέ δεν παύουν να υπάρχουν. Αυτό που παραμένει από το σπίτι, που φυλάσσεται, που έχει ακόμα οικονομική αξία, είναι τα απομεινάρια του ιδιωτικού: από τα πλακάκια που καλύπτονται με μούχλα μέχρι κομμάτια από ξύλινα ντουλάπια που σκονίζουν με το χρόνο. Αυτοί οι χώροι που κάποτε βιώναμε, αλλά τώρα έχουν ραγίσει, παραμένουν προστατευμένοι, είναι τα απομεινάρια της τοπογραφίας του βαθύτερου είναι, που δημιουργούν μια όσο πιο ακριβή εικόνα γίνεται της αλλοτινής ύπαρξης του σπιτιού.

{·}

El alma de las casas

Dopo così tante incursioni per le rovine, era come se stessi per incontrare per la prima volta l’anima delle case, vivendo tra gli oggetti rimanenti della casa-dimora-del-affetto; un ratto sensoriale, la vertigine del vuoto (denso di significato) delle molte distruzioni, impregnato, lì, nella materia di ciò che resta….

El alma de las casas (l’anima delle case) è una cartografia di passi, foto e alcune parole: Una narrativa visiva degli spostamenti all’interno di un’impresa di demolizioni attiva nella città di Pelotas (Rio Grande do Sul, Brasile) da più di trent’anni.

La storia dell’impresa di demolizioni si confonde con la storia stessa della città. Almeno in parte.Chissà quella parte dimenticata, interrata, che si è trasformata in scarti, resti e alcuni materiali degni di “valore”. Ciò che vi ritroviamo è un gran numero di ricordi disfatti. Però la cosa più interessante è vederli come ricordi impressi nella materia… Ricordi in attesa di una nuova vita: L’anima delle case.

Attualmente, il servizio di demolizione in media è attivo ogni due mesi. Nei “tempi d’oro”, vi erano sette o otto demolizioni ogni due mesi: In quei giorni scelsi una casa antica che aveva solo piccoli frammenti. Una casa di 80, 90 anni. La padrona vive a Porto Alegre, e mi chiamò per concludere. Io consegno tutto pulito.

Come accennato nella poetica dello spazio di Bachelard: “La parola abitudine è una parola abusatae non riesce ad indicare il legame appassionato del nostro corpo che non dimentica la casa indimenticabile”.

E quando la casa non esiste più materialmente, che sarebbe per non fosse per i ricordi di questo luogo che esprimono i valori più profondi della dimora?Sarebbe la casa, unicamente un cumulo di mattoni, pareti rotte e un metro geometrico, a imporre limiti? Gli spazi di protezione, le case, i luoghi dei primi sogni e dei ricordi più intimi non smettono mai d’esistere. Ciò che resta della casa, ciò che si mantiene e che ha valore economico sono i resti dell’intimità: dalle mattonelle coperte dall’umidità fino agli armadi in legno di scarto impolverati dal tempo. Questi spazi che furono luoghi di esperienze, e che adesso sono demoliti, vivono all’interno di un gran capannone, resti della topografia dell’essere intimo, che forma un’immagine vicina alla casa-che-era.

L’anima delle case è una ricerca realizzata tra il 2011 e il 2014, presentata in una mostra nel luglio del 2014 nella città di Pelotas.

 

*Text by the artist. For more information: http://murmurios-azuis.blogspot.com.br/